توسعه آی‌سی‌تی در دستان متخصصان داخلی
طرح اصلی حمایت از نخبگان و متخصصان ایرانی مقیم خارج بعد از سفر سال گذشته رئیس جمهوری به نیویورک شکل گرفت. در دیداری که رئیس جمهوری و معاون علمی فناوری رئیس جمهوری و رئیس بنیاد علمی نخبگان (ستاری) با نخبگان ایرانی مقیم امریکا داشتند یک طرح حمایتی ارائه شد تا شرایطی فراهم شود که نخبگان و متخصصانی که در خارج از کشور تحصیل می‌کنند، بتوانند به کشور بازگردند.
بنیاد علمی نخبگان نیز به این جمعبندی رسید که باید برای ترغیب و تشویق نخبگان و متخصصان ایرانی مقیم خارج از کشور تدابیری اندیشیده شود تا با در اختیار گذاشتن تسهیلاتی آنها در کشور خود ایران کار کنند.
«این طرح یکی از طرح‌های خوبی است که با اجرای آن و ارائه تسهیلات به نیروهای انسانی ایرانی خارج از کشور، راه بازگشت به کشور و توسعه را هموارتر می‌کند.»
حسین گروسی، عضو کمیسیون صنعت و معدن با بیان مطلب فوق به «ایران» می‌گوید: «توسعه کشور با دست‌های پرتوان متخصصان داخلی و ایرانی مقیم خارج صورت می‌گیرد، بنابراین حمایت به شیوه صحیحی در حال انجام است.»
نماینده مردم شهریار اظهار می‌دارد: «یک کشور با نیروی انسانی توسعه پیدا می‌کند و دنیا اکنون به دنبال مغزهای سایر کشورهاست و با شناسایی آنها متخصصان و نیروهای کارآمد را جذب می‌کند تا کشور خود را توسعه دهد. آنها نه تنها نیروهای نخبه خود بلکه نخبگان خارجی را هم جذب می‌کنند، امریکا و اروپا همیشه دنبال مغزهای ایرانی بوده و هست پس چرا ما برای جذب نیروی خودی کاری انجام ندهیم. بنابراین باید زمینه جذب آنها را به بهترین نحو فراهم کنیم که این کار با ارائه بخشی از حقوق، حمایت از طرح‌ها و شرکت‌هایی که افراد متخصص را جذب می‌کنند و... میتواند عملی شود.»
جذب نخبگان آی سی تی از مهرماه
«سازمان نصر توافقی را با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری امضا کرد تا با ارائه تسهیلات، زمینه ورود متخصصان ایرانی مقیم خارج از کشور در حوزه فاوا به کشور فراهم شود. بنابراین این توافق با نظارت سازمان اجرایی می‌شود. به نظر ما اگر تنها 100 نخبه هم به کشور بازگردند و مشغول به کار شوند خواهند توانست اقتصاد کشور را دگرگون کنند از این رو باید با ارائه تسهیلات، زمینه بازگشت آنها را به کشور فراهم کنیم.»
ناصر علی سعادت، رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور با بیان مطلب فوق به «ایران» می‌گوید: «برای بازگشت ایرانی‌هایی که در خارج از کشور تحصیل می‌کنند دو مشکل عمده وجود دارد، یکی از موانع بحث سربازی پسران است که دوست دارند دو سال سربازی را در تخصص خود خدمت کنند. مشکل دوم نیز بحث استخدام و تضمین شغلی آنها بعد از ورود به کشور است. متخصص و نخبه دوست دارد به کشور برگردد ولی نمی‌تواند کار مناسبی پیدا کند، از این رو ترجیح می‌دهد در کشوری که تحصیل کرده بماند و برای آن کشور خدمت کند.»
سعادت در ادامه می‌افزاید: «این دو مشکل عمده در حوزه فاوا با توافقی که سازمان نصر با بنیاد علمی نخبگان امضا کرده، حل شده است. از یک طرف متخصص و نخبه میتواند با خدمت در شرکت دانش بنیان و ارائه طرحی خدمت سربازی خود را بگذراند و از سوی دیگر با استخدام در شرکت، بنیاد علمی نخبگان حداقل 50 درصد از حقوق او را به شرکت، پرداخت می‌کند. با رفع این دو مشکل متخصصان حوزه فاوا می‌توانند با بازگشت به کشور خود خدمت و تولید ثروت کنند.»
رئیس سازمان نظام صنفی کشور با اشاره به اینکه برای اجرایی کردن این توافق قرار است تا نیمه دوم سال سامانه‌ای از سوی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور راه‌اندازی شود، به «ایران» می‌گوید: «در این سایت شرکت‌های حوزه فاوا شرایط متخصصانی را که نیاز دارند اعلام می‌کنند سپس متخصصان این حوزه می‌توانند براحتی تنها با مراجعه به سایت، فرم استخدام را (که از قبل با شرایط خاص شرکت‌ها در سایت قرار گرفته است) تکمیل کنند و از این رو زمینه برای استخدام و بازگشت آنها به کشور مهیا می‌شود.
به اعتقاد سعادت پیش‌بینی می‌شود این طرح در نیمه دوم سال اجرایی شود که البته ابتدا به صورت آزمایشی خواهد بود بعد به صورت جدی با همکاری سازمان نصر و بنیاد علمی نخبگان ادامه خواهد یافت. اما سؤالی که مطرح می‌شود این است که در کدام بخش آی سی تی کمبود متخصص وجود دارد که دغدغه بازگرداندن این افراد به کشور شکل پررنگی به خود گرفته است؟
سعادت در این خصوص می‌گوید: کشور در همه زمینه‌ها مانند بخش نرم‌افزار، سخت افزار، شبکه، امنیت شبکه و... نیاز به افراد متخصص دارد به همین علت این نیاز از سوی شرکت‌های فعال در این حوزه شناسایی و در سایت مورد نظر اعلام می‌شود.
سعادت در خصوص میزان سرمایه و اینکه آیا محدودیتی در میزان بودجه این طرح وجود دارد به «ایران» می‌گوید: بنیاد علمی نخبگان برای اجرای آزمایشی فعلاً مبلغ یک میلیارد تومان در نظر گرفته است ولی اعلام کرده است که محدودیت مالی ندارد و از این رو 50درصد حقوق افراد استخدام شده را با تأیید این سازمان می‌پردازد.
رئیس سازمان نصر در خصوص ویژگی‌های لازم برای جذب متخصصان آی سی تی نیز به «ایران» می‌گوید: هر متخصص نیاز است حداقل مدرک کارشناسی ارشد در یکی از 200 دانشگاه برتر دنیا را کسب کرده باشد و در کنار آن داشتن تجربه، ثبت اختراع، داشتن مقاله چاپ شده در مجلات معتبر خارجی و... ویژگی‌های دیگری است که در سایت مورد نظر درج شده است.
سعادت در پایان بر این نکته تأکید دارد که شرایط توافق هسته‌ای بر بازگشت متخصصان ایرانی به کشور تأثیر‌گذار است. این اتفاق شرایط سرمایه‌گذاری خارجی‌ها را در کشور مهیا می‌کند. اتفاق خوب دیگری که خواهد افتاد این است که شرکت‌های سرمایه‌گذار خارجی می‌توانند برای سرمایه‌گذاری در حوزه آی سی تی در کشورمان از متخصصان ایرانی که در خارج تحصیل کرده‌اند، استفاده کنند، زیرا به این طریق هم بحث زبان و فرهنگ حل شده است هم اینکه نصف حقوق فرد را نیز دولت می‌پردازد. بنابراین پیش‌بینی می‌شود از این طرح استقبال خوبی صورت بگیرد.
متخصصان داخلی جذب می‌شوند
پرویز کرمی، مشاور بنیاد ملی نخبگان درباره طرح حمایت از نخبگان و متخصصان ایرانی مقیم خارج و داخل به «ایران» می‌گوید: «این طرح از سال گذشته اجرایی شده است و کماکان ادامه دارد.»
مشاور بنیاد ملی نخبگان می‌افزاید: «هر شرکت دانش بنیانی که پیش از این نخبگان و استعداد‌های برتر را نیز به خدمت گرفته باشد، میتواند از تسهیلات ویژه‌ای بهره‌مند شود حتی اگر شرکت دانش بنیانی متخصص ویژه‌ای را در اختیار داشته باشد که از تسهیلات سربازی و حقوقی بهره‌مند نشده باز بنیاد این تسهیلات را در اختیار آنها قرار می‌دهد.»
پرویز کرمی با بیان اینکه تمام شرایط و تسهیلات در سایت (http: //international. bmn. ir) درج شده است، می‌گوید: «نخبگان و شرکت‌ها، مراکز و مؤسسات فناورانه، نوآورنه و پژوهشی کشور می‌توانند برای کسب اطلاعات بیشتر به این سایت مراجعه کنند.»
کرمی در پاسخ به سؤال «ایران» مبنی بر اینکه آماری از ایرانیانی که برای تحصیل به خارج مهاجرت کرده یا برای کار به کشور برگشته‌اند وجود دارد می‌گوید: «آماری نداریم که اعلام کنیم اما اینکه چه میزان با همین طرح به کشور بازگشته و مشغول به کار شده‌اند باید بگوییم که آمار قابل توجهی است. بیشتر این متخصصان نیز در دانشگاه شریف و دیگر مراکز تحقیقاتی کشور مشغول به کار شده‌اند.»
نیم نگاه
سازمان نصر توافقی را با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری امضا کرد تا با ارائه تسهیلات، زمینه ورود متخصصان ایرانی مقیم خارج از کشور در حوزه فاوا به کشور فراهم شود.
ناصر علی سعادت، رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور: این طرح در نیمه دوم سال اجرایی می شود که البته ابتدا به صورت آزمایشی خواهد بود بعد به صورت جدی با همکاری سازمان نصر و بنیاد علمی نخبگان ادامه خواهد یافت.
حسین گروسی، عضو کمیسیون صنعت و معدن: توسعه کشور با دست‌های پرتوان متخصصان داخلی و ایرانی مقیم خارج صورت می‌گیرد، بنابراین باید زمینه جذب آنها را به بهترین نحو فراهم کنیم که این کار با ارائه بخشی از حقوق، حمایت از طرح‌ها و شرکت‌هایی که افراد متخصص را جذب می‌کنند و... میتواند عملی شود.
